Gemiddeld kijken mensen 7 seconden naar een kunstwerk. Weinig denk je? Mja, volgens een van onze artonautkaarten, kan het nog sneller. ‘Bezoek de expo in snelle pas’ is de opdracht. Plaats van ons experiment: het Antwerpse M HKA met een tentoonstelling van Hedwig Houben met de heerlijke titel: Sweep, tap, swooooop. Zoef weg zijn wij.
Onze start gaat moeizaam. De vloer aan de inkom plakt. Maar na deze eerste hortende stappen, racen we door de expo. Geen enkele van Houbens installaties krijgt onze aandacht langer dan een luttele seconde. De ruimte is overzichtelijk. Maar wat zien onze ogen? Enkele tv-schermen, zetelbedden en vooral veel… mja… zijn het borstels’?
Terug gekomen bij de inkom drukken Oyke en ik onze verbazing uit. Wat hebben we eigenlijk gezien? Is dit een kunsttentoonstelling of liet de poetsploeg van het M HKA een slordige bende achter? Overal liggen gigantische plumeau-achtige zwabbers verspreid. Wat zijn de buizen op de zetelbedden? Hebben we iets aan de muur zien hangen of ligt alles kris kras door de ruimte? En wat is dat plakkerige spul dat onze vliegende start bemoeilijkte?
Nieuwgierig doen we deel 2 van de opdracht. We bezoeken de expo opnieuw, maar nu in een heel traag tempo. In de inkom is een ‘deurmat’ van plasticine geplaatst, ontdekken we in de video De Freule en de Gladiool. De bezems die her en der verspreid liggen, is het gereedschap voor het M HKA-personeel om voor het kunstwerk te zorgen. Maar de deurmat in zijn oorspronkelijke staat brengen, zal hen niet lukken.
Tijdens het slenteren worden we overweldigd door een oncomfortabel gevoel. De ijzeren buizen op de zetelbedden zijn vingers. De kussens op de bedden zijn niet zacht en donzig, maar vertonen krassen. Koude rillingen lopen over mijn lijf. Een videofragment bevestigt mijn onbehaaglijk gevoel. Houben krast met haar metalen vinger neurotisch in de kussens van witte pleister. Houben stelt de controle van lichaam over geest in vraag, of omgekeerd.
Een eerste snelle indruk prikkelt en wekt je interesse voor meer. Zo blijf je uiteindelijk veel langer stilstaan bij een beeld dan de standaard 7 seconden.
Sweep, tap, swooooop
Hedwig Houben, mei – augustus 2019,
M HKA, Antwerpen
Open kaart
De artonaut kijkt met andere ogen:
Een eerste snelle indruk.